Bạn có biết rằng ruột của bạn đang tương tác với vi khuẩn mỗi ngày để làm nhiều hơn là giúp bạn tiêu hóa thức ăn? Ruột rất độc đáo đối với mỗi cá nhân đến nỗi gần đây các nhà khoa học mới nhận thức rõ hơn về sự tồn tại của một mạng lưới thần kinh phức tạp nối liền dạ dày và ruột của chúng ta và được gọi là bộ não thứ hai. Vi khuẩn rất quan trọng để duy trì các chức năng đường ruột khỏe mạnh, bằng chứng tồn tại trạng thái sinh học bị thay đổi của động vật khi tiếp xúc với môi trường không có vi khuẩn ( 7 ).
Một số lượng lớn vi khuẩn xâm chiếm đường tiêu hóa bao gồm miệng, dạ dày và ruột. Chủ yếu chứa trong ruột, vi khuẩn cung cấp một kho công cụ để ruột tương tác. Tùy thuộc vào loại vi khuẩn có sẵn, một số vi khuẩn có thể đóng vai trò là đồng minh trong việc chống lại mầm bệnh xâm nhập vào cơ thể con người trong khi các loài khác có thể là vũ khí hoàn hảo để bạn làm bạn béo lên và bệnh tật.
Mối quan hệ giữa vật chủ và vi khuẩn ruột
Môi trường chứa trong ruột cư trú của vi khuẩn, virus , kí sinh trùng và nấm men… được gọi là hệ vi sinh vật đường ruột . Ngay cả trên da, trong niêm mạc đường hô hấp, cơ quan sinh dục đều có chứa vi sinh vật. Người ta thông kê rằng có hơn 100 nghìn tỉ vi sinh vật, phần lớn tập trung nhiều ở đường ruột, và chia thành 500 loài khác nhau và cùng với tất cả tế bào chúng ta tạo nên con người thật sự chúng ta. Khoa học đã nghiên cứu thấy rằng 90% tế bào tạo nên bạn trong tế bào chúng ta không thuộc người. Tiến thêm một bước nữa, 99% các gen trong bạn không phải của con người. Mối quan hệ giữa vật chủ và vi sinh vật đường ruột là mối quan hệ cộng sinh. Hình ảnh ẩn dụ về cơ thể con người bạn giống như một quốc gia. Các tế bào trong cơ thể bạn giống như công dân thường trú, còn vi sinh vật đường ruột giống như những người nước ngoài đến hợp tác lao động một cách hợp pháp. Tế bào cơ thể bạn cung cấp cho chúng nơi ở, con chúng cung cấp cho bạn những dịch vụ. Đôi bên cùng có lợi.
Lý tưởng nhất là khi có cả sự phong phú và đa dạng của vi khuẩn lành mạnh, những người bạn ruột của chúng ta có thể vượt qua vi khuẩn gây bệnh trong không gian.
Làm việc như một nỗ lực của nhóm, một hệ vi sinh vật đường ruột khỏe mạnh hoạt động như một hệ thống phòng thủ cho vật chủ bằng cách tiêu diệt cả độc tố và chất gây ung thư, hỗ trợ tổng hợp vitamin, cải thiện khả năng tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng của cơ thể, và điều chỉnh phản ứng của hệ miễn dịch, khỏe mạnh từ các cơ quan xa và lân cận. ( 4 )
Là bạn bè hay kẻ thù của bạn?
Hơn 500 loài vi khuẩn được biết là thuộc địa của ruột ( 4 ). Nhiều yếu tố góp phần vào việc liệu hệ vi sinh vật đường ruột của bạn hiện đang lưu trữ vi khuẩn bảo vệ có lợi cho sức khỏe hay vi khuẩn có hại có thể là nguồn gốc của nhiều mối lo ngại về sức khỏe của bạn.
Mặc dù một số biến số này không nằm trong tầm kiểm soát của bạn, những thay đổi lối sống đơn giản có thể tác động đáng kể đến hệ vi sinh vật đường ruột và cải thiện chất lượng cuộc sống của bạn. Các yếu tố sau đây có thể ảnh hưởng đến hệ vi sinh vật đường ruột và tăng cường sức khỏe hoặc bệnh tật :
- Những yếu tố nội tại:
- Di truyền
- Tuổi tác
- Cấu trúc giải phẫu đường ruột
- Sinh lý đường ruột
- Yếu tố ngoại lai
- Thuốc kháng sinh phổ rộng
- Kháng viêm NSAID
- Thuốc ức chế acid dạ dày
- Đường tinh luyện, các loại đường hoá học, chất tạo ngọt nhân tạo, đường ăn kiêng, các hoá chất tạo gia vi, bột ngọt.
- Thói quen chế độ ăn nhiều thịt động vật, sữa động vật, nhiều chất béo bão hoà và chất béo chuyển hoá.
- Sử dụng thực phẩm, sản phẩm có chứa chất bảo quản: Butyl hydroxytoluene (BTH) trong ngũ cốc, Bisphenol A (BPA) trong làm bền nhựa, Parapen trong mỹ phẫm, kem chống nắng, Phthalate chất làm mềm nhựa, chất phụ gia như tạo bột nổi…
- Thực phẩm biến đổi gen (GMO), thuốc diệt cỏ
- Tiếp xúc nhiều ánh sáng xanh dương: ti vi, điện thoại di động, thiết bị điện tử khác
Béo phì: Một triệu chứng của sức khỏe đường ruột kém
Dịch bệnh béo phì ngày nay đã tạo ra sự chú ý từ các lĩnh vực nghiên cứu khác nhau do sự liên quan của nó với các bệnh và ung thư khác nhau . Hóa ra, nếu bạn thừa cân, bạn có khả năng chứa chấp các loài vi khuẩn phá hoại.
Tổ chức Y tế Thế giới dự đoán rằng gần 3 triệu người sẽ chết vì béo phì trên toàn thế giới vào cuối mỗi năm. ( 3 )
Mất cân bằng vi khuẩn đường ruột khỏe mạnh
Có hơn 100 nghìn tỷ vi khuẩn sống và tồn tại trong cơ thể con người. Hầu hết các vi khuẩn này bao phủ trong đường tiêu hóa. Chiếm 98% hệ vi sinh vật đường ruột, Firmicutes và Bacteroidetes là hai loại vi khuẩn bảo vệ đang nhận được sự chú ý cho mối quan hệ của chúng với mối quan tâm về cân nặng.
Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng tỷ lệ Firmicutes so với Bacteroidetes càng cao thì nguy cơ béo phì càng cao ( 3 , 6 ). ( 7 )
Firmicutes
Firmicutes xuất hiện nồng độ cao hơn khi một cá nhân đang ăn chế độ ăn nhiều chất béo . Các nhà nghiên cứu đề xuất rằng các loài vi khuẩn được phân loại là Firmicutes rất hiệu quả trong việc thu hoạch năng lượng từ thực phẩm. Ví dụ, trẻ sơ sinh bú sữa mẹ có nồng độ Firmicutes cao trong hệ vi sinh vật đang phát triển. Trong trường hợp của trẻ sơ sinh, dân số khoẻ mạnh trong vi sinh vật ruột của trẻ là cần thiết nhất cho việc nuôi dưỡng các cơ quan, đặc biệt là não chủ yếu bao gồm chất béo. ( 6 )
Bằng chứng ủng hộ rằng việc tăng lượng chất béo trong chế độ ăn uống và giảm chất xơ có lợi dẫn đến một loạt các mối quan tâm về sức khỏe ở một lứa tuổi không còn có nhu cầu dinh dưỡng chất béo cao. Chế độ ăn nhiều chất béo, ít chất xơ được biết đến là tác nhân gây viêm và có thể làm tăng tính thấm của ruột ( 3 ). Viêm mãn tính do vi khuẩn đường ruột thay đổi không chỉ dẫn đến béo phì mà có thể là nguyên nhân gây ra tình trạng kháng insulin và các bệnh viêm ruột ( 6 ).
Vi khuẩn
Bệnh Crohn là một loại bệnh viêm ruột đặc trưng bởi tình trạng viêm mạn tính của đường tiêu hóa. Vi khuẩn Bacteroidetes đã được nghiên cứu ở những bệnh nhân mắc bệnh Crohn, nhằm giảm hiệu quả tình trạng viêm và kiểm soát triệu chứng. Trái ngược với tác dụng của Firmicutes , Bacteroidetes thực sự ngăn ngừa việc tăng lưu trữ chất béo. ( 4 )
Bacteroidetes hỗ trợ đáp ứng miễn dịch khỏe mạnh: Trên thực tế, Bacteroidetes rất hữu ích cho việc duy trì sức khỏe đường ruột của chúng ta đến nỗi những loại vi khuẩn này là những người đầu tiên xâm chiếm ruột của trẻ sơ sinh ( 6 ). Háo hức chiếm không gian, những vi khuẩn này hỗ trợ sự phát triển đường ruột của em bé và đóng vai trò chính trong việc phát triển hệ thống miễn dịch.
Bacteroidetes giúp điều chỉnh phản ứng của các tế bào T phòng thủ của cơ thể chuyên săn lùng và tiêu diệt mầm bệnh. ( 7 )
Bacteroidetes sản xuất axit hữu cơ: Axit hữu cơ được cơ thể yêu cầu vì nhiều lợi ích. Một số lợi ích này bao gồm hấp thụ nước và điều chỉnh pH để ngăn chặn sự xâm nhập của vi khuẩn và mầm bệnh phá hoại( 4 ). Bacteroidetes là nhân tố chính trong việc tổng hợp một loại axit hữu cơ chính được gọi là butyrate.
Butyrate chịu trách nhiệm lưu thông lưu lượng máu trong ruột và khả năng tăng khả năng điện giải cho sự hấp thụ ( 8 ). Cùng với việc duy trì sức khỏe hàng ngày của chức năng ruột , butyrate cũng được cho là bảo vệ chống lại sự phát triển và lan rộng của khối u và có thể ngăn ngừa ung thư đại trực tràng ( 7 ).
Cải thiện cân bằng vi khuẩn đường ruột:
Cải thiện sự cân bằng của vi khuẩn tốt trong ruột của bạn là cần thiết để thúc đẩy chức năng bình thường của ruột và sức khỏe tổng thể của bạn. Mặc dù Firmicutes và Bacteroidetes đều được coi là vi khuẩn thân thiện, nhưng bạn nên tập trung vào việc chào đón Bacteroidetes với số lượng lớn hơn Firmicutes. Làm thế nào điều này có thể được thực hiện?
Polyphenol
Polyphenol là các vi chất dinh dưỡng cũng có liên quan đến việc ngăn ngừa bệnh tật và ung thư vì đặc tính chống oxy hóa của chúng . Polyphenol cũng đã được nghiên cứu để thúc đẩy quá trình tổng hợp axit hữu cơ bằng cách cải thiện sự cân bằng của Firmicutes và Bacteroidetes trong hệ vi sinh vật đường ruột ( 4 ). Tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu polyphenol. Một số ví dụ bao gồm:
- Bột ca cao
- Các loại quả mọng như quả việt quất , quả mâm xôi và dâu tây
- Các loại thảo mộc và gia vị khô bao gồm bạc hà , đinh hương, oregano , hương thảo, bạc hà, húng tây và húng quế ngọt
- Một số loại hạt đặc biệt là hạt dẻ, hạt dẻ và hạt hồ đào
- Rau bina, hành tây , bông cải xanh và măng tây
- Trà xanh và đen
- Bột dừa
Chất xơ
Cùng với polyphenol, chất xơ là thực phẩm chức năng giúp cải thiện hoạt động của vi khuẩn lành mạnh trong ruột. Carbohydrate không tiêu hóa được tìm thấy trong trái cây, rau và các loại hạt phục vụ như một nguồn thực phẩm tuyệt vời cho các vi khuẩn thân thiện như Bacteroidetes ( 4 ) .
Sức khỏe ruột bị ảnh hưởng rất lớn bởi vi khuẩn làm thay đổi thói quen dinh dưỡng của chúng ta ảnh hưởng đáng kể đến hoạt động của vi khuẩn lành mạnh trong hệ vi sinh vật đường ruột. Ảnh hưởng mạnh mẽ này được quan sát thấy trong hệ vi sinh vật đường ruột tương phản của những người tiêu thụ chế độ ăn uống từ động vật so với những người chủ yếu ăn chế độ ăn thực vật .
Những cá nhân ăn nhiều thịt, trứng và pho mát và hàm lượng chất xơ thấp có hệ vi sinh vật đường ruột bất thường với mức độ lên men giảm. Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng những người tiêu thụ một lượng lớn chất béo động vật cũng có nguy cơ vi khuẩn gây bệnh được cho là có mối tương quan trực tiếp với việc tăng tiêu thụ sắt.
Những người tiêu thụ chất xơ thực vật cao hơn dưới dạng trái cây và rau quả đã được quan sát thấy có rất nhiều vi khuẩn lành mạnh trong ruột của họ. ( 4 )
Kháng sinh phá hủy sức khỏe ruột
Thật không may, tiêu thụ một chế độ ăn uống lành mạnh nuôi vi khuẩn tốt không phải là chiến lược duy nhất để ngăn chặn sự phát triển của các vi khuẩn gây hại. Trong một nền văn hóa bị ảnh hưởng với niềm tin rằng kháng sinh là điều cần thiết cho lối sống lành mạnh, nghiên cứu phát triển có thể chứng minh rằng kháng sinh có thể gây hại nhiều hơn là tốt.
Rất nhiều bằng chứng ủng hộ việc sử dụng kháng sinh, đặc biệt là khi dùng kháng sinh phổ rộng ( diệt được nhiều loại vi khuẩn khác nhau) đường uống, tàn phá hệ thống phòng thủ nội bộ của chúng ta. Vi khuẩn khỏe mạnh bị suy giảm dẫn đến kém hấp thu chất dinh dưỡng có thể thực sự thúc đẩy tăng cân. Vi khuẩn cũng dễ bị phá hủy từ kháng sinh và làm suy yếu phản ứng miễn dịch để phát hiện và loại bỏ mầm bệnh khỏi cơ thể. ( 2 , 6 , 7 )
Một loài vi khuẩn nhạy cảm với kháng sinh cao được gọi là Oxalobacter formigenes ( 2 ). Vi khuẩn này chịu trách nhiệm phá vỡ oxalat trong cơ thể có thể tích tụ và hình thành sỏi thận. Các nhà nghiên cứu quan sát thấy rằng một số vi khuẩn không có khả năng phục hồi hệ vi sinh vật đường ruột chỉ sau 4 tuần sử dụng kháng sinh ( 2 ). Do đó, sử dụng kháng sinh làm tăng khả năng phát triển nhiễm trùng thứ cấp.
Điều trị bằng kháng sinh và Vi sinh vật đường ruột
Khi đường tiêu hóa mở ra chỗ trống cho các vi khuẩn khác xâm chiếm sau khi vi khuẩn tốt bị giảm số lượng, hệ vi sinh vật đường ruột dễ bị nhiễm mầm bệnh. Để đơn giản hóa, vi khuẩn liên kết với đường ruột và khi vi khuẩn bảo vệ không chiếm không gian, vi khuẩn có hại có thể vượt qua đối thủ để về nhà.
Tiêu thụ kháng sinh liên tục theo thời gian cho phép vi khuẩn có hại phát triển mạnh và làm tăng khả năng lưu trữ vi khuẩn và mầm bệnh kháng kháng sinh trong ruột ( 2 ). Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng sự đa dạng giảm trong hệ vi sinh vật đường ruột có liên quan đến sự gia tăng các bệnh nhiễm trùng đường ruột do E. coli và Salmonella gây ra . Một nghiên cứu thậm chí còn phát hiện ra rằng một phương pháp điều trị bằng kháng sinh được sử dụng để điều trị bệnh lao đã giúp giảm 90% dân số vi khuẩn 12 giờ sau khi điều trị. ( 2 )
Sức khỏe bà mẹ ảnh hưởng đến nguy cơ béo phì
Một số yếu tố có liên quan đến việc tăng nguy cơ béo phì của trẻ và chúng bắt đầu với các lựa chọn về sức khỏe và lối sống của mẹ bao gồm chế độ sinh, khả năng cho con bú , dùng kháng sinh và bổ sung dinh dưỡng của men vi sinh và prebiotic.
Tất cả các yếu tố này đã được xác định là ảnh hưởng đến môi trường đường ruột của em bé và có thể thúc đẩy các yếu tố trao đổi chất do viêm và dẫn đến nguy cơ béo phì ở trẻ em cao hơn.
Phương pháp sinh con:
Làm thế nào một đứa trẻ được sinh ra ảnh hưởng đến sức khỏe của mình. Một em bé sinh nở âm đạo có thể nhặt vi khuẩn cư trú dọc theo kênh sinh. Một ngụm đầu tiên của em bé sau khi sinh có nhiều khả năng chứa đầy vi khuẩn lành mạnh có trong nước ối.
Những vi khuẩn này được biết là hỗ trợ tiêu hóa. Một em bé được sinh bằng phương pháp sinh mổ (phần C), không tiếp xúc với các vi khuẩn hữu ích này và thay vào đó lần đầu tiên được bao phủ trong vi khuẩn sống tiếp xúc với da . ( 4 , 6 )
Sữa mẹ so với sữa công thức:
Trẻ sơ sinh được nuôi bằng sữa công thức thay vì sữa mẹ có thể có nguy cơ cao bị nhiễm vi khuẩn và có nguy cơ mắc bệnh béo phì ở trẻ em. Sữa mẹ chứa vi khuẩn lành mạnh được biết là hỗ trợ cho sự phát triển hệ tiêu hóa và hệ miễn dịch của bé. Các nghiên cứu cho thấy rằng cho con bú 6 tháng đầu đời của trẻ sơ sinh đã được tìm thấy để giảm béo phì sau này trong cuộc sống. ( 6 )
Sữa mẹ cũng đã được tìm thấy có chứa Galatose oligosacharit (GOS), một nguồn chất xơ và giúp duy trì độ pH đường ruột khỏe mạnh cần thiết để ức chế mầm bệnh. Lợi ích của các bà mẹ cho con bú để bổ sung chế độ ăn uống của họ với chế phẩm sinh học và prebiotic tiếp tục được truyền cho trẻ sơ sinh. Trên thực tế, nghiên cứu này cũng cho thấy rằng vi khuẩn khỏe mạnh cư trú trong đường tiêu hóa của người mẹ có khả năng vượt qua hàng rào tiêu hóa và có thể tìm thấy trong sữa mẹ. ( 6 )
Tận dụng khả năng tự nhiên của người mẹ để nuôi con, cung cấp cho em bé nguồn cung cấp vi khuẩn lành mạnh , giúp bé hấp thụ chất dinh dưỡng, điều chỉnh sự thèm ăn, kiểm soát cảm giác no và góp phần hỗ trợ sức khỏe đường ruột.
Lời hứa của liệu pháp vi khuẩn
Vi khuẩn xấu có thể sống và thống trị ruột có thể dẫn đến các triệu chứng từ mệt mỏi , đau đớn, bệnh mãn tính và béo phì. Các nhà khoa học đã học được rằng cấy ghép phân từ những người hiến tặng nạc, khỏe mạnh thực sự có thể được sử dụng để điều trị bệnh.
Được gọi là một trong những cải tiến y tế hàng đầu trong những năm gần đây, cấy ghép vi khuẩn trong phân hiện đang được sử dụng với tỷ lệ thành công 90% trong việc chữa một bệnh vi khuẩn kháng kháng sinh được gọi là Clostridium difficile ( C. diff ) ( 2 ). C. diff là một trong những bệnh nhiễm trùng bệnh viện phổ biến nhất ở Hoa Kỳ ảnh hưởng đến hơn 500.000 người Mỹ hàng năm và giết chết 14.000 ( 1 ).
Nghiên cứu đầy hứa hẹn tiếp tục cho thấy những lợi ích xảy ra khi phân của người hiến tặng nạc được cấy vào bệnh nhân bị bệnh. Vi khuẩn bảo vệ được giới thiệu và cho phép một cơ hội để áp đảo các vi khuẩn gây bệnh và do đó có thể chữa khỏi các bệnh có nguồn gốc từ một hệ vi sinh vật đường ruột không lành mạnh. Sự thành công của liệu pháp vi khuẩn một ngày nào đó có thể đóng vai trò là phương tiện hiệu quả để điều trị bệnh béo phì.
Ngăn chặn vi khuẩn của bạn làm cho bạn béo
Thật không may, cấy ghép vi sinh vật đường ruột trong phân chưa phải là một chiến lược mà bạn có thể chọn tham gia giảm cân. Trong khi đó, bạn có thể làm gì để ngăn chặn vi khuẩn đường ruột làm bạn béo lên?
Sử dụng Probiotic & Prebiotic: Một chế phẩm sinh học tốt sẽ bổ sung một lượng nhỏ vi khuẩn lành mạnh vào hệ vi sinh vật đường ruột. Với sự hỗ trợ của prebiotic, vi khuẩn bảo vệ trong ruột của bạn có thể sinh sôi nảy nở và giúp bạn thoát khỏi mỡ bụng cứng đầu đó. Cũng giống như chế phẩm sinh học, có lợi khi đảm bảo bổ sung một prebiotic tốt bao gồm các nguồn thực phẩm khác nhau. Tìm nhãn có chứa FOS, inulin và galacto-oligosacarit sẽ nuôi vi khuẩn tốt ( 6 ).
Kefir, Kombucha , dưa cải bắp và sữa chua là nguồn cung cấp men vi sinh tuyệt vời. Chỉ riêng sữa chua đã được chứng minh là có mối tương quan trực tiếp với việc ngăn ngừa tăng cân theo tuổi tác ( 4 ).
Chọn phương pháp chữa bệnh thay thế: Chữa lành mà không cần dùng kháng sinh bằng cách bổ sung chế độ ăn uống vitamin C, kẽm , beta-carotene, nam việt quất và tỏi. Uống các loại trà thảo dược như gừng để hỗ trợ hệ thống miễn dịch của bạn.
Giải độc bằng massage, tắm Epsom , tắm hơi hoặc xông hơi . Đầu tiên sử dụng các phương pháp tự nhiên để loại bỏ nhiễm trùng da bằng cách bôi tại chỗ dầu thực vật hoặc giấm . Rửa sạch nhiễm trùng xoang bằng nước muối ấm trong nồi neti và như mọi khi, vẫn ngậm nước. ( 5 )
Chất xơ: Những lợi thế của chế độ ăn nhiều chất xơ không thể được nhấn mạnh đủ. Chất xơ là cần thiết để duy trì hoạt động bình thường của ruột. So với chổi, chất xơ quét chất thải tích tụ dọc theo ruột và tạo ra số lượng lớn trong phân để bạn có chức năng ruột ổn định và khỏe mạnh.
Prebiotic không chỉ được tìm thấy trong một chất bổ sung bột mà các nguồn chất xơ khác nhau làm nguồn thức ăn cho vi khuẩn đường ruột. Thực phẩm chất xơ và prebiotic tuyệt vời bao gồm táo, bắp cải, atisô và hành tây .
Nguồn tài liệu tham khảo:
1. OpenBiome Link Here
2. Looft T, and Allen HK. Collateral effects of antibiotics on mammalian gut microbiomes. Gut Microbes. 2012 Sep;3(5)463-467. PMCID: 3466501
3. Lee YY. What is Obesity Doing to Your Gut? J Med Sci. 2015 Jan-Feb;22(1):1-3. PMCID: 4390768
4. Zhang YJ, et al. Impacts of Gut Bacteria on Human Health and Diseases. 2015 Apr;16(4):7493-7519. PMCID: 4425030
5. net: Homeopathy: Healing Infections Without Antibiotics Link Here
6. Koleva PT, Bridgman SL, and Kozyrskyj AL. The Infant Gut Microbiome: Evidence for Obesity Risk and Dietary Intervention. 2015 Apr;7(4):2237-2260. PMCID: 4425142
7. Thomas F, et al. Environmental and Gut Bacteroidetes: The Food Connection. Front Microbiol. 2011;2:93. PMCID: 3129010
8. Canani RB, et al. Potential beneficial effects of butyrate in intestinal and extraintestinal diseases. World J Gastroenterol. 2011 Mar;17(12):1519-1528. PMCID: 3070119
